อันตรายจากเห็บและหมัด ในสัตว์เลี้ยงตัวน้อย

อันตรายจากเห็บ

เจ้าตัวร้าย เป็นปรสิตภายนอกร่างกายที่ก่อรังควาญ ทำให้สุนัขไม่สบายเนื้อ ไม่สบายตัว และมักก่อให้เกิดการคัน เกา จนเป็น ปัญหาที่ผิวหนัง ตามมาได้

หากมีเห็บจำนวนมาก มักทำให้เกิด ภาวะเลือดจางตามมาได้

หากเป็นเห็บมีเชื้อ มีโอกาส นำพยาธิเม็ดเลือด ซึ่งก่อให้เกิดปัญหาอื่นๆ ตามมา เช่น ซึม มีไข้ ไม่ทานอาหาร ไม่เล่น ไม่ร่าเริง มีจุดเลือดออกตามตัว หากเลือดออก มักพบว่าเลือดหยุดยาก บางกรณีอาจพบปัญหาตาบอดได้

เห็บกัดคุณเจ้าของ นอกจากจะก่อให้เกิดความรำคาญแก่คุณเจ้าของสัตว์แล้ว อาจก่อให้เกิดการแพ้ หรือปัญหาผิวหนังตามมาได้

วงจรชีวิตของเห็บในสุนัขที่พบได้ในประเทศไทย เป็นแบบ 3 Host Tick (เป็นเห็บชนิดที่จะมีการขึ้น และลงจากตัวสัตว์ 3 รอบ ใน 1 รอบชีวิตของเห็บ) คือ การขึ้นบนตัวสุนัขเพื่อดูดเลือด หากเป็นเห็บที่มีเชื้อ (พยาธิในเม็ดเลือด) จะสามารถนำเชื้อเข้าสู่ระบบร่างกายของสัตว์เลี้ยงได้ หรือหากมีเห็บที่ไม่มีเชื้อในปริมาณมาก เห็บเหล่านี้จะร่วมกันดูดเลือด จนอาจก่อให้เกิดภาวะเลือดจางได้เลยทีเดียว

อันตรายจากหมัด

1. หมัดก่อให้เกิดอาการคันและปัญหาผิวหนัง

หมัด เป็นอีกหนึ่งตัวร้าย หรือปรสิตภายนอกที่ก่อรังควาญ ให้ได้กับทั้งสุนัข และแมว โดยการคัน ไม่สบายเนื้อตัว เป็นที่มาของการเกา และก่อให้เกิดปัญหาที่ผิวหนังตามมาได้เช่นเดียวกับเห็บค่ะ โดยน้ำลายหมัดอาจก่อให้เกิดอาการแพ้ คันค่อนข้างมาก ขนร่วง และหากเป็นมาก อาจเกิดแผลจากการเกา ทั้งหมดนี้มักเกิดบริเวณสีข้างช่วงท้ายของลำตัว เราเรียกโรคนี้ว่า โรคผิวหนังที่เกิดจากการแพ้น้ำลายหมัด (Flea bite allergic dermatitis)

2. นำพยาธิตัวตืดแตงกวา

นำพยาธิตัวตืดแตงกวา โดยหากสุนัขหรือแมวมีอาการคัน และรำคาญหันไปกัด ก็มีโอกาสกินตัวหมัด ที่มีตัวอ่อนของพยาธิตัวตืด (ตืดแตงกวา) เข้าไปด้วย ทั้งนี้ยังมีโอกาสติดสู่คุณเจ้าของที่เลี้ยงอย่างใกล้ชิดได้อีกด้วย

3. ภาวะเลือดจาง

หากสัตว์เลี้ยงติดหมัดจำนวนมาก ก็มีโอกาสเกิด ภาวะเลือดจาง ได้เช่นเดียวกันกับติดเห็บค่ะ

หมัดในสัตว์เลี้ยง หมัดอยู่ในกลุ่มแมลงมี 6 ขา กระโดดได้ จึงมักไม่ค่อยพบเห็นบนตัวสัตว์เลี้ยงเท่าไรนักนอกจากจะพบมากจริงๆ จะกระโดดไปมาอยู่บนตัวเค้า

การดูแลป้องกันเห็บหมัดในสัตว์เลี้ยง

ควรป้องกันโดยใช้ผลิตภัณฑ์ที่ผลิตขึ้นโดยเฉพาะสำหรับสัตว์เลี้ยงเท่านั้น เช่น

1. ผลิตภัณฑ์ในรูปแบบหยดหลัง

ผลิตภัณฑ์ในรูปแบบหยดหลังแนะนำให้ใช้ในการป้องกันกรณีที่ยังไม่ติด หรือตรวจพบบนตัวสัตว์เพียง 2-3 ตัว โดยทำการหยดให้เค้าเป็นประจำทุกเดือน และทุกตัวในบ้าน

2. ผลิตภัณฑ์ในรูปแบบสเปรย์

ผลิตภัณฑ์ในรูปแบบสเปรย์ จะแนะนำให้ใช้ในกรณีที่พบเห็นเห็บหรือหมัดบนตัว หรือกรณีที่พบในปริมาณมากหน่อย

3. ผลิตภัณฑ์ในรูปแบบผสมน้ำอาบเช็ดตัว

ผลิตภัณฑ์ในรูปแบบผสมน้ำอาบเช็ดตัว ตัวสารออกฤทธิ์จะเป็นกลุ่มยาฆ่าแมลง ดังนั้นจึงต้องใช้อย่างระมัดระวังนะคะ

4. ผลิตภัณฑ์ในรูปแบบปลอกคอ ป้องกันเห็บหมัด

ผลิตภัณฑ์ในรูปแบบปลอกคอ ป้องกันเห็บหมัด

หากมีปัญหาเรื่องเห็บ-หมัด คุณเจ้าของจำเป็นที่จะตัองทำการดูแลป้องกัน จำกัดทั้งบนตัวสัตว์เลี้ยงทุกตัวที่อยู่ในบริเวณเดียวกัน และในสิ่งแวดล้อมรอบๆ ที่เค้าอยู่รวมถึงที่นอนหมอนร่องรอยแตกบนบ้าน โดยปกติเห็บจะขึ้น-ลงจากตัวสัตว์ และวางไข่ไว้ในสิ่งแวดล้อมภายในบ้านด้วยนั่นเอง

ข้อควรระวัง

• ไม่ควรฆ่าเห็บ ด้วยการบีบให้เห็บแตก เพราะไข่ที่อยู่ภายในตัวเห็บ หากอยู่ในระยะใกล้ฝักเป็นตัวก็จะทำให้เกิดการแพร่กระจายของเห็บตัวใหม่ๆ ขึ้นจำนวนมาก รวมถึงยังมีโอกาสได้รับเชื้อโรคจากเลือดที่แตกจากตัวเห็บได้
• ยาหรือผลิตภัณฑ์ที่ใช้ ควรพิจารณาถึงความปลอดภัย ควรใช้ผลิตภัณฑ์ที่ได้มีการทดลอง ทดสอบถึงความปลอดภัยเมื่อใช้กับสัตว์เลี้ยงแล้ว ผลิตภัณฑ์ที่เป็นรูปแบบยากิน ยาฉีด หรือยาที่ไม่มีฉลากอาจก่อให้เกิดอันตรายถึงชีวิตได้คะ
• กรณีใช้ปลอกคอปัองกันเห็บ-หมัด ระวังไม่ให้สัตว์เลี้ยงกัด หรือกิน กรณีที่เกิดการแตกหักเสียหาย
• ผลิตภัณฑ์ทุกตัวแนะนำให้ใช้ด้วยความระมัดระวังอ่านฉลากให้มั่นใจก่อนเริ่มใช้หากมีข้อสงสัย สอบถามสัตวแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญก่อนใช้กับสัตว์เลี้ยงที่คุณรักนะคะ รวมถึงการป้องกันเป็นประจำเป็นสิ่งที่ทำได้ค่อนข้างง่าย และได้ผลดีกว่าการมารักษา ดูแลจัดการให้หมดไป ในสิ่งแวดล้อมที่เค้าอยู่ ภายหลังจากที่มีการติดเห็บหรือหมัดไปแล้วด้วยค่ะ

ส่วนผลกระทบที่มักจะพบกับคุณเจ้าของสัตว์ คือ เห็บ-หมัดจากสัตว์เลี้ยง จะกัดคนจนก่อให้เกิดปัญหาผิวหนังได้บ่อยมาก ส่วนเห็บกัดคนจนก่อให้เกิดปัญหาสุขภาพนั้นยังพบได้ค่อนข้างน้อยในประเทศไทย แต่อย่างไรก็ตามควรหมั่นทำความสะอาดสัตว์เลี้ยง ป้องกัน และกำจัดเห็บหมัดอยู่เป็นประจำก็จะทำให้สุขภาพกายของทั้งสัตว์เลี้ยง และสุขภาพทางใจของคุณเจ้าดียิ่งขึ้น และให้เค้าอยู่กับเราไปได้นานๆ นะคะ

รูปจาก : pestmall.com, cedarcidestore.com, petsandparasites.org, dogster.com