คำถามยอดฮิตเกี่ยวกับเรื่องวัคซีนในสุนัข และแมว
Q : ทำไม ต้องเริ่มฉีดวัคซีนที่อายุ 2 เดือน?
A : คำตอบคือ ปกติแล้ว ลูกสัตว์ที่ได้รับน้ำนมน้ำเหลือจากแม่ช่วง 24 ชม. แรก หลังคลอด จะได้ภูมิคุ้มกันโรคจากแม่ไปด้วย ซึ่งภูมิคุ้มโรคนี้จะป้องกันโรคได้เพียงแค่ 1 เดือน ถึง 1 เดือนครึ่งจากนั้นความสามารถในการป้องกันโรคก็จะเริ่มลดต่ำลง ช่วงนี้ หากทำวัคซีนก่อน 2 เดือน วัคซีนเป็นเชื้อไวรัสที่ทำให้อ่อนกำลังลง เพื่อหวังผลในการกระตุ้นให้ร่างกายสร้างภูมิมาต่อต้านไวรัส การฉีดวัคซีนช่วงนี้ เชื้อจากวัคซีนจะถูกทำลายโดยภูมิคุ้มกันจากแม่ที่เหลืออยู่ แม้ว่าภูมิจะเริ่มป้องกันโรคจริงๆ ไม่ค่อยได้แล้วก็ตาม ดังนั้น นี่จึงเป็นสาเหตุให้เริ่มฉีดวัคซีนที่อายุตั้งแต่ 2 เดือนเป็นต้นไป นอกเหนือจากนั้น ยังบอกได้ว่า ช่วงตั้งแต่อายุ 1 เดือนครึ่งจนถึง 2 เดือน เป็นช่วงที่สัตว์มีโอกาสติดโรคไวรัสได้มากสุดนั่นเอง รู้อย่างนี้แล้ว หากเริ่มเลี้ยงลูกสุนัขหรือแมว ก็อย่าพาเค้าไปนอกบ้านเลยนะครับ การพาไปอาจได้รับเชื้อในช่วงเวลาที่ร่ายกายเค้ายังไม่มีภูมิคุ้มโรคนั่นเอง...
Q : ทำไมฉีดวัคซีนแล้วต้องงดอาบน้ำ 1 สัปดาห์?
A : เนื่องจาก 2 เหตุผล คือ 1. เวลาฉีดวัคซีน หากสัตว์อาบน้ำ แล้วป่วยไม่สบาย ก็จะทำให้การสร้างภูมิคุ้มกันโรคจากวัคซีนไม่ดีเท่าที่ควร การทำวัคซีนจึงเกิดประโยชน์น้อย 2. การฉีดวัคซีน อาจทำให้สัตว์มีไข้ได้ หากอาบน้ำในช่วงนี้ ก็อาจทำให้ลูกสัตว์ป่วย และมีอาการแย่ลงได้ ซึ่งก็เป็นเหตุให้วัคซีนทำให้มีการสร้างภูมิคุ้มโรคได้ไม่ดีเท่าที่ควรด้วยนั่นเอง
Q : ฉีดวัคซีนแล้วมีผลข้างเคียงอย่างไรมั๊ย?
A :วัคซีนถึงจะเป็นเชื้อไวรัส แต่ก็เป็นเชื้อที่ทำให้อ่อนกำลังลงแล้ว ดังนั้น จึงไม่ทำให้เกิดโรค อย่างไรก็ตาม การฉีดวัคซีนก็ยังถือเป็นการฉีดสิ่งแปลกปลอมเข้าสู่ร่างกายสัตว์อยู่ดี โดยสัตว์บางตัวอาจมีปฏิกิริยาต่อสิ่งแปลกปลอมดังกล่าว ด้วยการมีไข้ ป่วยไม่สบาย หรือก็อาจก่อให้เกิดการแพ้วัคซีนได้ เป็นต้น
Q :แพ้วัคซีนอาการเป็นอย่างไร?
A : การแพ้วัคซีนเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นได้ เนื่องจากการฉีดวัคซีน คือการที่เรานำเชื้อไวรัสซึ่งก็ถือว่าเป็นสิ่งแปลกปลอมฉีดเข้าไปในร่างกายสัตว์ ส่งผลให้สัตว์บางตัวก็อาจมีปฏิกิริยาต่อต้านได้ การแพ้ไม่ได้เกิดขึ้นกับสัตว์ทุกตัวนะครับ ดังนั้น ไม่ต้องกังวลจนเกินไป โดยส่วนใหญ่อาการแพ้มักจะเกิดขึ้น ภายใน 30 นาที ถึง 2 ชม. สังเกตุว่าหลายครั้งหลังฉีดวัคซีน คุณหมอมักจะให้นั่งรอที่ รพ. ซักระยะเพื่อสังเกตว่ามีอาการแพ้หรือไม่ก่อนให้กลับบ้านนั่นเองครับ ส่วนอาการของการแพ้วัคซีนสามารถเกิดได้แตกต่างกัน เช่น บางตัวก็มีผื่นขึ้น หน้าบวม หายใจลำบาก บางตัวก็ท้องเสียถ่ายเหลว เป็นต้น จะให้ดีที่สุด แนะนำว่าหลังทำวัคซีนให้สังเกตอาการที่รพ. ก่อนซัก 30 นาทีนะครับ
Q :แล้วถ้านำลูกสุนัข หรือ แมวมาฉีดวัคซีนหลังจาก 2 เดือนไปแล้วล่ะ?
A : การทำวัคซีน ที่เลยอายุ 2 เดือนไปแล้ว อาจทำให้สัตว์มีความเสี่ยงจากการติดเชื้อมากขึ้น จากสาเหตุว่าภูมิคุ้มโรคจากแม่ค่อยๆ เสื่อมหมดไปก่อนที่เราจะฉีดกระตุ้น ทำให้ช่วงหนึ่งของลูกสุนัขขาดภูมิคุ้มกันไปนั่นเอง ดังนั้นการพาไปฉีดวัคซีนหลังจากอายุ 2 เดือน ควรปรึกษาสัตวแพทย์ประจำตัว เพื่อคุณหมอจะได้พิจารณาตามความเหมาะสม ในการปรับโปรแกรมวัคซีน เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดกับลูกสุนัขและแมวนะครับ
Q : หากป่วยตอนอายุ 2 เดือน จะทำวัคซีนได้มั๊ย?
A : ช่วงที่ป่วยอยู่ ร่างกายสัตว์อ่อนแออยู่แล้ว ภูมิคุ้มกันมักจะทำงานหนักเพื่อต่อสู้กับโรคและอาการป่วยที่มีก่อน ทำให้ความสามารถในการสร้างภูมิคุ้มกันจะลดน้อยลงแม้จะได้รับการกระตุ้น ดังนั้นคุณหมอจึงไม่นิยมทำวัคซีนให้ ในช่วงที่สัตว์ยังป่วยอยู่นะครับ ต้องรอรักษาอาการป่วยให้หายดีก่อน แล้วจึงค่อยทำวัคซีนต่อ เมื่อร่างกายสัตว์กลับมาแข็งแรงสมบูรณ์ดีแล้วนั่นเอง โดยคุณหมอก็จะมีการปรับเปลี่ยนโปรแกรมวัคซีน เป็นกรณีๆ ไปอีกทีครับ
Q :หากต้องการฉีดวัคซีนให้สัตว์อายุมากกว่า 1 ปี ที่ไม่เคยทำวัคซีนมาเลย จะเริ่มฉีดอย่างไร?
A : แนะนำให้ตรวจสุขภาพก่อนนะครับ ว่าแข็งแรงดี ปราศจากอาการป่วยก่อน แล้วจึงค่อยเริ่มทำวัคซีน โดยคุณหมอจะปรับโปรแกรมวัคซีนให้สัตว์แต่ละตัวตามความเหมาะสม ตามสุขภาพสัตว์ตัวนั้นๆ ต่อไปนะครับ
หัวข้อที่เกี่ยวข้อง