พาน้องหมามาออกกำลังกายกันเถอะ

        เจ้าของน้องหมาหลายๆ คนมักเข้าใจผิดว่าการออกกำลังกายนั้น เราจะเริ่มต้น และให้ความสำคัญก็ต่อเมื่อน้องหมาของเรานั้นเริ่มที่มีน้ำหนักตัวที่มากเกินไป หรือเมื่อโรคอ้วนถามหาแล้วเท่านั้นค่ะ  ขอปรับความเข้าใจใหม่เป็นแบบนี้ค่ะ ว่าการออกกำลังกายนั้นสามารถทำได้ทุกเพศทุกวัย ทุกช่วงน้ำหนักตัว ไม่จำกัดแม้กระทั่งสายพันธุ์ด้วยค่ะ และที่สำคัญอย่างยิ่งก็คือ ควรที่จะหมั่นพาเค้าไปออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอด้วยนะคะ ไม่ใช่นานๆ ทีเหมือนตัวหมอเองค่ะ อันนี้ไม่แนะนำ 555555555 ส่วนเหตุผลที่ทำไม?? น้องหมาของเราควรที่จะต้องออกกำลังกายนั้น  ตอบได้ไม่ยากเลย  ก็เหมือนกับคนเรานั้นละค่ะ  ก็เพื่อสุขภาพที่ดี และยังช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคภัยไข้เจ็บต่างๆ ได้อีกด้วย  แถมยังส่งผลต่อสุขภาพจิตใจที่ดี  เพราะการออกกำลังกายจะช่วยลดความเครียดและความก้าวร้าวของเค้าลงไปได้นั่นเองค่ะ

        คำถามยอดฮิตตลอดกาล คำถามที่เหมือนจะง่าย แต่การปฏิบัติจริงนั้นไม่ง่ายเอาซะเลยค่ะ เพราะการออกกำลังกายของน้องหมาเรานั้น ไม่ใช่ว่าเราอยากจะให้เค้า ออกกำลังกายแบบไหนก็พาเค้าออกได้เลยนะคะ  เราควรเลือกอย่างเหมาะสม ซึ่งการออกกำลังกายในปัจจุบัน ไม่เพียงแค่หวังผลในเรื่องร่างกายเท่านั้น  ยังมีบางกิจกรรมที่จะช่วยเสริม และพัฒนาในส่วนของจิตใจและสมองได้อีกด้วย โดยวิธีเลือกการออกกำลังกายที่เหมาะสมนั้น  สิ่งที่เราต้องคำถึงมีเพียงแค่ 3 ข้อหลักๆ เท่านั้นเอง ดังนี้

1. อายุ น้องหมาแต่ละช่วงอายุ ย่อมมีความแตกต่างในเรื่องของสรีระร่างกาย  อารมณ์  และพฤติกรรม ดังนั้นการออกกำลังย่อมจะต้องแตกต่างกันตามไปด้วยค่ะ
   
2. สายพันธุ์ น้องหมาเรามีทั้งสายพันธุ์เล็กและใหญ่ ด้วยขนาดตัวและพลังกำลัง การออกกำลังจะมีความแตกต่างกันตามไปด้วย
   
3. สุขภาพร่างกายโดยทั่วไป น้องหมาบางตัวอาจจะมีโรคประจำตัว ที่อาจมีผลต่อการเลือกกิจกรรมสำหรับการออกกำลังกาย ว่าออกกำลังมากน้อยอย่างไร ให้เหมาะสมกับปัญหาสุขภาพ ซึ่งในข้อนี้ แนะนำว่าให้ปรึกษาสัตวแพทย์ประจำตัวเค้านะคะ
   

        เห็นมั้ยค่ะ ว่าเพียงสามข้อเท่านั้นเองเราก็จะสามารถเลือกกิจกรรมที่เหมาะสมให้น้องหมาของเราได้ออกกำลังกายอย่างมีความสุขและไม่ยากเกินความสามารถของเจ้าของแล้วค่ะ 

        ตอบได้เลยว่า เริ่มได้จากน้องหมาเด็กๆ อายุตั้งแต่ 1 เดือนขึ้นไป ก็สามารถที่จะเริ่มออกกำลังกายกันได้แล้วค่ะ เพราะน้องหมาในวัยนี้กำลังเป็นช่วงกำลังเจริญเติบโต การออกกำลังกายในช่วงนี้ย่อมมีส่วนช่วยในเรื่องของระบบร่างกายต่างๆ ให้แข็งแรง มีการเจริญเติบโตอย่างเหมาะสม รวมไปถึงช่วยพัฒนาการไหลเวียนของเลือดที่ส่งผลดีต่อหัวใจและร่างกายส่วนต่างๆ  แต่อย่าเพิ่งหักโหมพาน้องหมาอายุน้อยๆ เหล่านี้ไปเล่นกันอย่างโลดโผนนะคะ เนื่องด้วยกระดูกน้องหมาที่ยังเด็กยังไม่เจริญเติบโตอย่างสมบูรณ์อาจทำให้เกิดปัญหาได้ค่ะ ส่วนกิจกรรมหรือการออกกำลังกายที่เหมาะสมกับน้องหมาอายุน้อยๆ  อาจใช้เพียงแค่สายจูง สำหรับการพาน้องหมาออกไปเดินเล่นหน้าบ้าน หรือสวนสาธารณะใกล้ๆ  ลูกบอลหรือจานร่อนปาให้น้องหมาเราวิ่งเก็บไปมา หรือการซ่อนของเล็กๆ น้อยให้น้องหมาเราวิ่งหาก็เพียงพอแล้วค่ะอาจไม่ต้องใช้พื้นที่เยอะมากแต่อาจจะต้องดูแลอย่างใกล้ชิดสักหน่อย  เพื่อความปลอดภัยของน้องหมาเรา  นอกจากนั้นกิจกรรมที่อยากจะแนะนำสำหรับน้องหมาเด็กในช่วงนี้ อาจจะลองฝึกคำสั่งง่ายๆ ไปในตัว เช่น  ลุก  นั่ง  คอย  เป็นต้น เพื่อเป็นการฝึกควบคุมอารมณ์ และสมาธิควบคู่ไปกับการออกกำลังกายตั้งแต่เด็กไปในตัวได้อีกด้วยค่ะ 

        ถ้าจะพูดถึงการออกกำลังกายของน้องหมาพันธุ์ใหญ่และเล็ก รับรองว่ามีความแตกต่างกันอย่างแน่นอนค่ะ เจ้าของน้องหมาแต่ละพันธุ์ควรใส่ใจรายละเอียดของน้องหมาพันธุ์ของตัวเอง เพื่อเลือกการออกกำลังกายให้อย่างเหมาะสมนะค่ะ 

        โดยปกติแล้วในน้องหมาพันธุ์เล็กย่อมมีพลังงานที่ต่ำกว่าน้องหมาพันธุ์ใหญ่อยู่แล้ว รวมถึงสรีระที่มีความแตกต่างกันอย่างเห็นได้ชัด การเลือกการออกกำลังกายสำหรับน้องหมาพันธุ์เล็ก อย่างเช่น  น้องชิวาว่า   น้องมอลทีส  หรือพุดเดิ้ล  อาจจะเป็นกิจกรรมที่เบาๆ ไม่หักโหมเกินไป แต่เน้นความสม่ำเสมอแทนค่ะ  อาจจะเป็นการพาวิ่งเหยาะๆ  การเล่นโยนลูกบอล  หรือการเล่นซ่อนของ อย่างที่ได้กล่าวไปตอนข้างต้น   โดยการใช้อุปกรณ์หรือของเล่นเข้ามาช่วยสำหรับน้องหมาพันธุ์เล็กนั้น  ทางที่ดีเจ้าของอย่าลืมฝึกการรู้จักของเล่นของตัวเองให้น้องหมาด้วยนะคะ เพราะจะช่วยลดปัญหาการกัดแทะสิ่งของภายในบ้านแทนเจ้าของเล่นไปได้ค่ะ 

        ส่วนน้องหมาพันธุ์ใหญ่ การออกกำลังกายส่วนใหญ่มักจะเน้นการเสริมสร้างความแข็งแรงของกล้ามเนื้อและช่วยในการปลดปล่อยพลังงานเพื่อลดความเครียดและความก้าวร้าวไปในตัวค่ะ ซึ่งอาจจะเป็นการเน้นการเคลื่อนไหวค่อนข้างเยอะ  อย่างเช่น  การพาวิ่งไปพร้อมๆ กับการขี่จักรยานกับเจ้าของ  การให้วิ่งข้ามสิ่งขีดขวางเตี้ยๆ  หรือการพาไปว่ายน้ำ  เป็นต้น  ซึ่งการพาว่ายน้ำสามารถพาไปได้ทั้งน้องหมาพันธุ์เล็ก และพันธุ์ใหญ่เลย  แต่อย่าลืมใส่ชูชีพทุกครั้งก่อนลงสระว่ายน้ำด้วย  เพื่อความปลอดภัย หรือทางที่ดีหากเป็นกิจกรรมอย่างเช่น  ว่ายน้ำ  การเดินในลู่วิ่ง  หรือการกระโดดข้ามสิ่งขีดขวาง 

        และกลุ่มน้องหมาอีกสายพันธุ์ที่ควรระมัดระวังเป็นพิเศษ คือ เหล่าน้องหมาพันธุ์หน้าสั้นนะคะ อย่างเช่น  ปั้ก  หรือบลูด็อก เพราะเป็นน้องหมาที่เสี่ยงต่อการมีปัญหาของทางเดินหายใจค่อนข้างง่าย จึงไม่แนะนำการออกกำลังที่ใช้ระยะเวลานานๆ   หนักหรือเหนื่อยเกินไปค่ะ เพราะอาจทำให้น้องหมาเหล่านี้หายใจไม่ทัน  มีผลร่างกายเกิดการขาดออกซิเจน  และเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ค่ะ 

        ถ้าจะพูดถึงความเหมือนความต่างระหว่างการออกกำลังกาย ระหว่างน้องหมาพันธุ์เดียวกันแต่มีอายุต่างกัน เพราะด้วยสรีระทางร่างกายที่เหมือนกัน กิจกรรมสำหรับการออกกำลังกายอาจจะไม่แตกต่างกันมากนัก ส่วนที่น่าจะต่างกัน น่าจะเป็นส่วนของระยะเวลาที่ใช้ในการออกกำลังกายมากกว่า  หากเป็นน้องหมาช่วงเด็กๆ หรือช่วงสูงวัย อาจจะเน้นการดูแลอย่างใกล้ชิด รวมถึงเวลาที่ใช้ออกกำลังกายอาจไม่มากหนักต่อวัน เพราะในน้องหมาเด็ก เป็นช่วงกำลังเจริญเติบโตบางอวัยวะอาจยังไม่แข็งแรงเท่าที่ควร หรือในน้องหมาสูงวัย ประสาทสัมผัสต่างๆ อาจเริ่มช้าลง หรือความเสื่อมต่างๆ ที่เริ่มเห็นได้ เช่น การเสื่อมของข้อสะโพก หรือสายตาฟ่าฟาง เป็นต้น  ซึ่งอาจจะทำให้เกิดอุบัติเหตุขณะออกกำลังกายได้ง่าย ส่วนในเรื่องวิธีการออกกำลังกายสำหรับน้องหมาสูงวัยควรจะเป็นการออกกำลังกายที่เบาๆ หรือลดการลงน้ำหนักที่มากเกินไปค่ะ เพราะอาจจะทำให้เกิดการกระทบกระแทกบริเวณข้อกระดูกต่างๆ ที่มีโอกาสเสื่อมไปตามวัยได้ ดังนั้นวิธีที่เหมาะสม  อาจจะเป็นการวิ่งเหยาะๆ บนสนามหญ้า(พื้น  ที่ไม่ลื่นหรือแข็งเกินไป) หรือการว่ายน้ำสัปดาห์ละ 1 - 2 ครั้ง ก็ถือว่าเป็นวิธีที่ดีเลยทีเดียวค่ะ

        ส่วนในน้องหมาที่กำลังอยู่ในช่วงโตเต็มวัย (น้องหมาพันธุ์เล็กเริ่มอยู่ที่ 7 - 8 เดือนขึ้นไป ส่วนน้องหมาพันธุ์ใหญ่จะอยู่ที่ประมาณ 18 - 24 เดือน) อาจเริ่มให้เวลากับการออกกำลังกายมากขึ้นหน่อย  เวลาที่ใช้ควรมากกว่าในน้องหมาเด็กหรือสูงวัย แต่กิจกรรมที่เราสามารถนำประยุกต์สำหรับการออกกำลังกายก็เพิ่มขึ้นตามอายุไปด้วยค่ะ โดยในปัจจุบันที่นิยม คือ มีการพาไปว่ายน้ำ  การเดินในลู่วิงน้ำ  หรือการพาไปวิ่งตามสวนสาธารณะ  ถึงแม้จะใช้เวลามากกว่า แต่รับรองว่าไม่เสียเวลาแน่นอน เพราะน้องจาก ได้ออกกำลังกาย อาจเป็นการเพิ่มสังคมให้กับน้องหมาเราอีกด้วย นอกจากนั้นน้องหมาช่วงโตเต็มวัยโดยเฉพาะน้องหมาพันธ์ใหญ่  เรื่องของพฤติกรรมเริ่มมีเปลี่ยนแปลงในช่วงวัยรุ่นด้วยอิทธิพลของฮอร์โมน อาจต้องการที่จะปลดปล่อยพลังงานภายในร่างกายที่ค่อนข้างสูง การออกกำลังกายจึงเป็นผลดีในเรื่องการลดความก้าวร้าวและสุขภาพที่ดีไปพร้อมๆ กันค่ะ และต้องระมัดระวังอย่ารีบพาน้องหมาไปออกกำลังกายทันทีหลังทานอาหารเสร็จเป็นอันขาด เพราะอาจจะมีผลเสียต่อระบบย่อยอาหาร ที่อาจเกิดให้เกิดแก๊สในกระเพาะ หรือโรคกระเพาะบิดซึ่งเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ค่ะ

        สิ่งที่ต้องคำนึงถึง 3 ข้อหลักที่กล่าวโดยข้างต้น ที่ได้แก่  อายุ  พันธุ์  และสุขภาพร่างกายโดยทั่วไป เพื่อความแน่ใจและปลอดภัยก่อนจะเริ่มออกกำลังกายอย่างจริงจังโดยเฉพาะน้องหมาที่มีอายุแล้ว  แนะนำให้ไปปรึกษากับสัตวแพทย์ประจำตัวสัตว์เลี้ยง  เพื่อตรวจร่างกาย หาปัญหาสุขภาพก่อนจะเป็นการดีนะค่ะ หากมีปัญหาอะไร จะได้เลือกกิจกรรมการออกกำลังกายได้อย่างเหมาะสมและไม่หักโหมจนเกินไป   และหากเป็นการออกกำลังกายที่ออกไปภายนอกบ้าน อย่าลืมสายจูงเพื่อดูแลน้องหมาของเราไม่ให้หายไปไหน ระวังรถกันด้วยนะคะ 

        ส่วนระยะเวลาออกกำลังกายคือไม่มากหรือน้อยเกินไป ประมาณ 30 นาที ถึง 1 - 2 ชั่วโมงขึ้นกับขนาดตัวและพันธุ์ของน้องหมาด้วยค่ะ หากเป็นน้องหมาพันธุ์ใหญ่หรือน้องหมาที่มีระดับพลังงานในตัวค่อนข้าวสูง เช่น  โกลเด้นรีทรีฟเวอร์  เกรทเดน  หรือเชพเพิร์ด  ย่อมต้องใช้เวลามากกว่าน้องหมาพันธุ์เล็กอย่างหนูน้อยชิวาว่าเป็นแน่  และนอกจากนั้น การเริ่มออกกำลังกายควรเริ่มอย่างค่อยไปค่อยไป  ก่อนออกกำลังกายควรมีการเตรียมความพร้อม วอร์มอัพร่างกายน้องหมาให้พร้อม (เริ่มจากน้อยๆ ไปมาก ไม่ใช่เริ่มก็หนักเลยนะคะ) เพื่อที่จะไม่เป็นการหักโหม และอาจมีผลต่อสภาพของร่างกายของเค้าได้ อย่าลืม การออกกำลังกายที่ดีนอกจากจะเลือกกิจกรรมที่ดีและเหมาะสมแล้ว  ยังต้องอาศัยความสม่ำเสมอของเจ้าของอีกด้วย  วันๆ หนึ่งอาจจะใช้เวลาไม่นานมาก  แต่ควรทำเป็นประจำทุกวัน รับรองค่ะ ว่าสุขภาพดีทั้งน้องหมาและเจ้าของแน่นอน คุณหมอ รับประกัน...